Groepsleerkrachten en cultuur: wat vinden zij eigenlijk?

Cultuur in de klas: biedt dat kansen of leidt het juist af? Hoe geef je cultuur een plek in je ‘gewone’ schooldag? Hoe belangrijk vinden docenten het eigenlijk? Kortom: hoe zien groepsleerkrachten cultuuronderwijs?

Die vraag wil Jelle Verschuur, adviseur cultuureducatie bij Rijnbrink, beantwoorden in zijn masteronderzoek aan de Universiteit Utrecht. “We verwachten veel van groepsleerkrachten, op allerlei gebieden. Daarom is het waardevol om hun overtuigingen te kennen, ook als het gaat om cultuur. Die kennis nemen we vervolgens mee in het aanbod en de ondersteuning voor groepsleerkrachten.”

Deelname is niet meer mogelijk. De vragenlijst is gesloten op woensdag 22 maart om 08:00.

Jelle heeft grote ideeën over cultuureducatie en onderwijsvernieuwing. In zijn werk als muziekdocent zag hij naast de successen die hij behaalde met leerlingen ook hoeveel kansen we laten liggen op het gebied van cultuur. Mede daarom schreef hij zich in voor een master Onderwijswetenschappen. Hij is op een missie, en zijn masteronderzoek is daarin een belangrijke volgende stap.

Waarover gaat je onderzoek?
“Ik wil inzicht krijgen in de kijk van groepsleerkrachten op cultuuronderwijs. Ik begin met een vragenlijst onder groepsleerkrachten in de 21 kleine en middelgrote gemeenten in Overijssel. Daarin stel ik vragen als: Hoe vaak doe je aan cultuuronderwijs? Hoe vaak praat je over cultuur met collega’s? Zie je cultuur als een motiverende of juist afleidende factor in jouw onderwijs? Aansluitend ga ik in interviews dieper in op de manieren waarop we leerkrachten, rekening houdend met hun overtuigingen over cultuur, kunnen helpen, bedienen of ontlasten.”

Wat verwacht je dat je onderzoek oplevert?
“Eerder onderzoek liet verschillen zien tussen groepsleerkrachten in hun kijk op ICT op school. Op basis van deze verschillen maakten de onderzoekers groepen leerkrachten, elk met hun eigen behoeftes. Ik verwacht dat we vergelijkbare verschillen vinden op het gebied van cultuuronderwijs. En als we die eenmaal kennen, kunnen we passende ondersteuning bieden om cultuur een stevigere plek te geven op scholen.”

Waarom is jouw onderzoek belangrijk en waardevol?
“Groepsleerkrachten zijn de belangrijkste schakel naar kinderen tijdens hun schooltijd. We weten dat elke groepsleerkracht eigen overtuigingen heeft over wat de belangrijkste gebieden van ontwikkeling zijn. We weten alleen vaak niet precies welke overtuigingen dat zijn. Omdat veel wordt gevraagd en verwacht van groepsleerkrachten en er weinig ruimte is om het over dit soort zaken te hebben. Ik denk dat het waardevol is om wel te weten van groepsleerkrachten wat ze belangrijk vinden. Zodat we hen beter kunnen helpen om cultuuronderwijs te bieden.”

Wat hebben scholen of docenten daaraan?
“Bijna alle scholen in Overijssel betalen mee aan cultuuronderwijs. Met dat geld werken onder andere cultuurcoördinatoren, cultuurcoaches en adviseurs met scholen aan het vinden van passend cultureel aanbod, voorstellingen en tentoonstellingen. En aan bijscholing van leerkrachten om kunstlessen te kunnen geven aan hun klas.
We kunnen de beschikbare middelen beter inzetten als we weten hoe we bepaalde groepsleerkrachten het best helpen, waar hun behoeftes liggen. Zo enthousiasmeren we docenten die intrinsiek gemotiveerd zijn om veel tijd in cultuur te steken. En ontlasten we leerkrachten die minder met cultuur bezig willen zijn precies daar waar dat het hardst nodig is.”

Wie kan aan het onderzoek meedoen?
“Alle groepsleerkrachten die werken op basisscholen in de 21 kleine- en middelgrote gemeenten in Overijssel mogen de vragenlijst invullen. Die gemeenten zijn Almelo, Borne, Dalfsen, Dinkelland, Haaksbergen, Hardenberg, Hellendoorn, Hof van Twente, Kampen, Losser, Oldenzaal, Olst-Wijhe, Ommen, Raalte, Rijssen-Holten, Staphorst, Steenwijkerland, Tubbergen, Twenterand, Wierden en Zwartewaterland. De deelnemers aan de interviews benader ik later direct. Heb je daarin interesse? Neem dan gerust alvast contact op.”